In een testament (uiterste wilsbeschikking) kun je regelen wat er na je dood moet gebeuren met je bezittingen en lichaam. Een testament word onder meer gebruikt om de verdeling van het vermogen vast te leggen, wensen rond de uitvaart aan te geven en eventueel aandelen in ondernemingen over te dragen.
Een testament kan alleen door de notaris gemaakt worden voor mensen vanaf 16 jaar oud. Het is niet mogelijk om zelf een rechtsgeldig testament op te stellen, zonder tussenkomst van een notaris. Wel kan een codicil opgemaakt worden, dat in principe een gereduceerde versie van een testament is.
Het is tegenwoordig erg eenvoudig om een testament op te stellen. Vaak kan dit grotendeels online.
Inhoud van een testament
In een testament kan vrijwel alles geregeld worden voor na de dood. Tot in de detail kan de erfenis verdeeld worden in het testament. De gene die het testament opstelt mag helemaal zelf bepalen hoe deze verdeling is. Onder de erfenis vallen onder meer alle materiële bezittingen, het vermogen, maar ook aandelen en belangen in ondernemingen en andere organisaties. Ook vastgoed kan met een testament worden overgedragen aan een ander.
Verder kan bedrijfsopvolging worden vastgelegd in een testament en kan toegang tot online accounts worden opgeslagen, waarmee nabestaanden online profielen op sociale media kunnen verwijderen of aanpassen.
In het testament kan ook vastgelegd worden hoe de nabestaanden het geld dat vrijkomt van de uitvaartverzekering uitgegeven moet worden.
Dit is overigens niet altijd vereist, want de Nederlandse erfwet bepaalt standaard hoe de erfenis verdeeld wordt, tenzij anders aangegeven in de wet. In de Nederlandse wet rond erfrecht zijn vier groepen vastgelegd:
- echtgenoot, geregistreerd partner en kinderen
- ouders, broers en zussen
- grootouders
- overgrootouders
In eerste instantie wordt de erfenis verdeeld over personen uit de eerste groep. Zijn er geen personen in de eerste groep, dan gaat de erfenis naar mensen in de tweede groep enzovoorts. Zijn de eigen kinderen overleden, maar zijn er wel kleinkinderen, dan vullen de kleinkinderen deze plaats in bij groep 1.
Wijkt de gewenste verdeling van de erfenis niet af van het wettelijke erfrecht, dan hoeft dit niet meegenomen te worden in het testament.
Testament opmaken
Een testament is een officieel document dat rechtsgeldig is. Dit betekent dat het enkel door een notaris opgesteld mag worden. Notarissen mogen zelf bepalen wat ze hiervoor rekenen. Het opstellen van een testament kost tussen de tien en enkele honderden euro’s. Dit hangt af van de notaris, maar ook de hoeveelheid tijd die de notaris uittrekt voor op het opstellen van het testament.
Hoewel een groot deel van het opstellen online kan gebeuren, moet een testament altijd ondertekend worden om rechtsgeldig te zijn. Het is daarom nodig om bij een notaris langs te gaan om het document uiteindelijk te ondertekenen.
De notaris meldt het testament aan bij het Centraal Testamentenregister. Op deze centrale plek wordt het testament goed bewaard en kan het niet verloren gaan.
Codicil
Voor een testament is altijd een notaris vereist, maar het is mogelijk om zonder tussenkomst van de notaris een wilsbeschikking op te stellen. Dit noemen we ook wel het codicil. Een codicil kan zelfs op een bierviltje worden opgesteld, mits ondertekend.
Hoewel een codicil rechtsgeldig is, kunnen er minder zaken geregeld worden met dit document. Vermogen en vastgoed mag bijvoorbeeld niet verdeeld worden met behulp van een codicil. Voor goedkope zaken of wensen rond de uitvaart is dit wel mogelijk.
Hoewel een codicil gratis en snel opgesteld kan worden, kan het ook eenvoudig verloren raken. Bovendien zijn er teveel beperkingen aan het codicil (rond vermogen, vastgoed en andere zaken) om een goed alternatief te vormen op het testament.
